Ferih(i) Egemen
1916–1978, Istanbul

1916 yılında İstanbul'da bir Karakaş ailesinde doğan Ferih Egemen, Türk tiyatrosunun öncü isimlerinden biri olarak tanınır. Oyuncu, yönetmen, yazar, eğitmen ve seslendirme sanatçısı kimlikleriyle öne çıkan Egemen, çocuk tiyatrosunun Muhsin Ertuğrul’u olarak anılmış ve bu alandaki çalışmalarıyla Türkiye’de çocuk tiyatrosunun temel taşlarından biri olmuştur.
Tiyatro yolculuğu, Türk tiyatrosunun duayeni Muhsin Ertuğrul’un desteğiyle başlamış; Darülbedayi’ye (daha sonra İstanbul Şehir Tiyatroları olarak bilinir) katılarak sahneye adım atmıştır. İlk sahne deneyimini Yedi Köyün Zeynebi oyunuyla yaşayan Egemen, Üç Saat, Sarı Zeybek, Lüküs Hayat ve Büyük İkramiye gibi birçok önemli yapımda rol almıştır.
Egemen’in yetenekleri sahneyle sınırlı kalmamış, beyaz perdeye de taşınmıştır. Rol aldığı önemli filmlerden bazıları şunlardır:
- Bir Millet Uyanıyor (1932)
- Söz Bir Allah Bir (1933)
- Karım Beni Aldatırsa (1933)
- Cici Berber (1933)
- Göçmen Çocuğu (1952)
İlerleyen yıllarda, sesiyle de birçok karaktere hayat vermiş ve aranan bir seslendirme sanatçısı olmuştur.
1935 yılında, Kemal Küçük’ün yazdığı İlk Tiyatro Dersi adlı oyunda başrol oynayan Egemen, yine Küçük’ün ikinci oyunu olan Gülmeyen Çocukta da başrolü üstlenmiştir. Tiyatroya olan tutkusu zamanla çocuk tiyatrosuna yönelik sarsılmaz bir bağlılığa dönüşmüş; emekliliğine kadar bu alanda çalışarak Türkiye’de çocuk tiyatrosunun kurucu figürü olmuştur.
İstanbul Şehir Tiyatroları’nda eğitmen olarak görev yapan Egemen, Selim Naşit, Suna Pekuysal, Adile Naşit ve Gazanfer Özcan gibi birçok sanatçının yetişmesine katkıda bulunmuştur. Etkisi sadece tiyatroyla sınırlı kalmamış; İstanbul’un çeşitli okullarında çocuk oyunları sahneleyerek yeni nesillerin sahne sanatlarına olan ilgisini artırmıştır.
Verimli kariyeri boyunca 126 oyunda sahne alan Egemen, sayısız çocuk oyununu yazmış ve yönetmiştir. Yayınlanan eserleri arasında:
Düşler Ülkesinde
Haramî Çeşmesi
Sihirli Topaç
Gizli Bahçe
Küçük Reis
Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler
Külkedisi
Ben Çalmadım
Köy Okulu
Tombi’ye Ne Oldu?
Üç Öykü
Ayrıca, Altın Zincir adlı eseri Gülhiz Tozar ile birlikte kaleme almıştır.
Egemen, özellikle müzikli çocuk oyunları sahnelemesiyle tanınmış ve Türk kültür hayatında silinmez bir iz bırakmıştır. Sahnedeki son performansını 1971 yılında gerçekleştirmiştir. 2009 yılında, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları, Gaziosmanpaşa Belediyesi’nin inşa ettiği sanat kompleksi içinde Gaziosmanpaşa Ferih Egemen Çocuk Sahnesini açarak onun mirasını yaşatmıştır.
Ferih Egemen, 12 Ekim 1978’de hayatını kaybetmiş ve Bülbülderesi Mezarlığına defnedilmiştir.
