Society for Sabbatean Studies
Hakkında
Biz kimiz?
Biz, tamamen ya da kısmen Sabetaycıların soyundan gelen bireylerden oluşan bir topluluğuz ve Sabetaycı topluluğunun tarihi ve kültürüne derin bir ilgimiz var. Sabetaycılar ya da Selanikliler, Türkçe’de daha çok "Dönme" olarak bilinir, genel olarak Sabetay Sevi’nin (1626-1676) mirasıyla bağlantılı olanlar olarak tanımlanır. 1648'de kendisini uzun zamandır beklenen Yahudi “mesih”i olarak ilan eden Sabetay Sevi, 1665’te en büyük dini hareketlerinden birini yaratmış ve 1666’da Osmanlı İmparatorluğu’nda İslam’a geçmişti. Bazı takipçileri, onun izinden giderek Selanik’e yerleşmiş ve günümüze kadar varlığını sürdüren, kendine has bir Sabetayist inanç sistemiyle bir topluluk kurmuşlardır. Birinci Dünya Savaşı’nın çalkantılı döneminde, yaklaşık 15.000 Dönme, nüfus mübadelesi kapsamında günümüzdeki Türkiye'ye yerleştirilmiştir. Modern Türkiye’nin kurulmasında önemli rol oynamışlardır. Bu mirası daha düzenli bir şekilde incelemek ve anlamak amacıyla, 2021 yılında Amerika merkezli kar amacı gütmeyen bir kuruluş olan Society for Sabbatean Studies’i kurduk.
Neler yapıyoruz?
Topluluğumuz, mirasımızı ve tarihimizi yeniden üstlenmemizin zamanının geldiğine inanıyor; bu nedenle, hedeflerimizi ilerletmek için haftalık çevrimiçi toplantılar düzenliyoruz. Son 4 yıldır, yaklaşık 500 üyeyle yaklaşık 200 toplantı düzenledik ve Sabatay kültürünün ve tarihinin çeşitli yönlerine ilişkin anlayışımızı geliştirdik. Bu toplantılar, dünya çapında Sabataycıların torunları arasında bağlantı kurmak, etkileşimde bulunmak ve işbirliğini teşvik etmek için bir platform görevini gördü.
Ayrıca Sabetaycılık konusunda uzmanlaşmış akademik toplulukla yakın bir şekilde işbirliği yapıyoruz. Toplu olarak çabalarımız Selaniklilerin kültürel, entelektüel, arkeolojik, geleneksel, mutfak kültürü açısından, sanatsal, kamusal ve özel mirasını tanıtmaya, eğitmeye ve korumaya odaklanmıştır.
Sabetaycı tarihinde önemli bir dönüm noktasında, topluluğumuz Sabetaycılarla ilgili eserler, el yazmaları, makaleler, kitaplar, gazeteler, dergiler ve video/ses kayıtları da dahil olmak üzere kültürel, geleneksel, dini ve akademik kaynakların yer aldığı bir depo oluşturmak için bir araya geliyor.
Türkiye'de ve ötesinde komplo teorilerine en yatkın azınlık gruplarından birine ait olarak, hedeflerimizden biri Sabetaycı topluluğunu doğru bir şekilde tasvir etmek ve kapsamlı ve gerçekçi bilgiler sunmak için dış taraflarla etkili bir şekilde etkileşim kurmaktır. Bu marjinalleştirilmiş topluluğu insanlaştırmanın ve ona ışık tutmanın, çok uzun süredir devam eden klişeleri ve yanlış anlamaları yıkmaya yardımcı olabileceğine inanıyoruz.
Atalarımıza olan saygımızın bir göstergesi olarak Türkiye'nin farklı bölgelerindeki mezarlıkları ve mezarları korumanın yanı sıra, eğitim yoluyla Sabetaycıların genç nesilleriyle etkileşime girerek onların kültürel miraslarıyla gurur duymalarını sağlamayı amaçlıyoruz.